Özel Ordu Sevgi Hastanesi Ortopedi
ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Haci Önder serebral palsi hastalığı hakkında
açıklamalarda bulundu.
Serebral palsi(SP) çocuklukta en sık rastlanan fiziksel
engellilik durumudur. Gelişimini tamamlamamış beynin; doğum öncesi, doğum
sırası veya doğum sonrası dönemde hasar görmesi nedeniyle oluşur. SP sıklığı
ortalama her 1000 canlı doğumda 1-5 arasında değişmektedir.
SP ilerleyici değildir. Travmaya
uğramış beyne erken müdahale edilmesi ve hayat boyu rehabilitasyon
uygulamasıyla önemli gelişmeler sağlanabilmektedir.
Prematür doğum, düşük kilolu doğum,
kanın pıhtılaşma problemleri, anne-bebek arasında kan uyuşmazlığı, gebelikte ya
da doğum esnasında bebeğin oksijensiz kalması, beyin kanamaları hamilelik
döneminde annenin, bebeğin sinir sistemini etkileyecek bakteriyel ya da viral
enfeksiyon yaşaması, annenin hamilelik döneminde alkol, sigara, uyuşturucu veya
çeşitli ilaçlar kullanması, yaşadığı psikolojik sorunlar ve karın bölgesine
gelen darbeler SP ye neden olabilir.
SP olgularında kas-iskelet sistemi
patolojileri asıl hastalığa eşlik edebilmektedir. En sık karşılaşılan sorunlar
ayak-ayak bileği deformiteleri, kontraktürlerdir. SP’li hastaların tedavisinde
en önemli amaçlardan biri hastanın bağımsız yürümesini sağlamaktır. Ayakta
görülen deformiteler yürümeyi engelleyen önemli sorunlar olarak karşımıza
çıkmaktadır. Deformiteler yumuşak doku ya da kemik deformiteleri olarak
görülebilir. SP’li hastalarda deformitelerin oluşumunu önlemeye, spastisiteyi
azaltmaya, fonksiyonu arttırmaya yönelik ortezler sık kullanılır. Bu ortezler
bazen doğrudan bazen de yumuşak doku veya kemik ameliyatlarından sonra
kullanılır. Sıklıkla ankle foot
ortez(AFO) ve knee ankle foot orthosis (KAFO) kullanılmaktadır.
Doğumsal nedenler serebral palsi
gelişiminde en önemli yeri tutmaktadır. Düzenli gebe takibinin ve doğum için
hastaneye müracaatın önemi ve bu konuda toplumsal bilinçlenme doğumsal nedenlerden
kaynaklanan SP gelişimini azaltabilir. SP’li olgularda en önemli önlenebilir
komplikasyon ise kontraktürlerdir. SP’de birçok semptom ve klinik belirtilerin
birlikte bulunması birçok uzmanlık dalının ekip halinde çalışmasını gerektirir.
SP’de rehabilitasyona, erken başlanmalı ve yaşam boyu süreceğini aile bilmeli
ve düzenli kontrollerin devam etmesi gerekir.